بازاریابی حلقه مفقوده صنعت فرش، دست دلالان کوتاه می شود - لیسو

با وجود تلاش هایی که در سال های اخیر برای رونق دوباره صنعت فرش اجرا شده برخی مسائل در داخل کشور و اعمال تحریم ها از سوی آمریکا این حوزه را تحت تأثیر قرار داده و حالا پیکره ناتوان فرش کرمانی نیازمند نوش دارویی اساسی است که به روزهای طلایی خود بازشود.

فرش دستباف کرمان همچنان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و یکی از مشهورترین برندهای صادراتی این خطه به شمار می آید و در سال رونق تولید باید این ظرفیت عظیم مورد توجه ویژه قرار گیرد تا با رفع چالش های تولید زمینه برای صادرات فرش کرمان به بازارهای هدف بیش از گذشته مهیا شود.

لازمه رونق تولید فرش ایجاد زمینه صادرات است

نبود بازاریابی مناسب، فعالیت افراد ناآشنا به صنعت فرش در این حوزه و سرازیر شدن حاصل دست رنج بافندگان فرش به جیب دلالان از جمله مسائل فعالان این حوزه به شمار می رود.

یکی از فروشندگان فرش دستباف در کرمان به مهر گفت: سه نسل است که در زمینه طراحی، تولید و عرضه فرش دستباف کرمان مشغول به فعالیت هستیم. باید در زمینه فروش و ایجاد بازار هدف برای فرش دستباف چاره اندیشی شود.

وی حمایت های دولت در بحث تولید فرش را خوب ذکر کرد و گفت: مهم ترین مساله بازاریابی فرش کرمان است؛ چرا که لازمه رونق تولید ایجاد زمینه صادرات است و نیاز است که مسئولان در بخش صادرات اقدامات جدی تری انجام دهند.

مریم ابراهیمی که بافنده فرش است هم به مهر گفت: ما بعد از بافت فرش برای فروش باید تولیداتمان را به دلالان بفروشیم و تمام سود این کار نصیب دلالان می شود و فردی که تمام هنر، انرژی و وقت خود را صرف بافت فرش کرده است کمترین بهره را می برد. از مسئولان می خواهیم در این زمینه ورود کرده و اجازه ندهند حق ما نصیب دلالان شود.

لیلا حق اندیش هم از فعالان حوزه صنعت فرش است که ضمن گلایه از ورود برخی افراد فاقد مهارت لازم به این حوزه اظهار کرد: این افراد فقط برای استفاده از بیمه قالیبافان وارد عرصه شده اند و امر تبعات منفی برای فعالان حوزه صنعت فرش به همراه دارد که نیاز است نظارت ها در این خصوص افزایش پیدا کند.

تحریم ها صادرات فرش کرمان را کاهش داده است

رئیس اداره فرش دستباف سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان در گفتگو با مهر اظهار کرد: فرش کرمان در اقصی نقاط جهان به ویژه کشورهای آمریکایی و اروپایی زبانزد عام و خاص بوده و هست. قدمت فرش کرمان به قبل از دوره صفویه می رسد و وجود قطعه ای از یک تخته فرش که به صورت گره دار در کرمان بافته شده، در موزه حرم امام رضا (ع) سابقه حداقل 500 ساله فرش کرمان را به اثبات می رساند.

روح الله اسلامی ادامه داد: صادرات فرش کرمان در حدود دهه 60 به ویژه در سال 74 به اوج خود رسید و در این دوره طلایی حدود یک میلیون دلار فرش صادر شد؛ بعد از نفت، اولین سهم صادرات مربوط به فرش دستباف است.

وی در ادامه به ذکر شرح حال فرش کرمان در سالیان گذشته پرداخت و گفت: از سال 74 تا 82 با توجه به قیمت بالای فرش اکثر تجار کشورهای هدف خواستار ارائه فرش ها با قیمت مناسب تر شدند که برای این منظور کیفیت فرش های مقداری کاهش پیدا کرد و این مساله تأثیر منفی به دنبال داشت. در آن زمان کشورهایی نظیر آلمان فرش کرمان را به عنوان سرمایه خریداری می کردند و به همین دلیل قیمت فرش بالا رفته بود.

اسلامی اعلام کرد: در پی این شرایط با برنامه ریزی های اجرا شده کیفیت فرش از سال 82 تا 94 افزایش یافت اما روند صادرات همچنان نزولی بود. با پذیرش برجام از سال 94 تا 97 صادرات فرش سیر صعودی پیدا کرد.

وی با اشاره به اینکه فرش بعد از نفت اولین کالایی است که مورد تحریم ناجوانمردانه از سوی آمریکا قرار گرفت، افزود: تا آبان و آذر سال گذشته صادرات سیر صعودی داشت و اخیراً کم شده که دلیل آن تحریم هاست.

اسلامی گفت: 35 درصد فرش ایران به ویژه فرش کرمان به صورت مستقیم به آمریکا صادر می شد که بعد از تحریم ها این بازار مهم را از دست داده ایم. فرش کرمان تقریباً به 66 کشور صادر می شود که مهم ترین کشورهای وارد کننده فرش دستباف کرمان به ترتیب اولویت آمریکا، آلمان، امارات، ژاپن، استرالیا، کانادا، پاکستان، قطر، لبنان، کویت، ایتالیا و انگلستان هستند. تقریباً 85 درصد فرش های صادراتی ما به این 12 کشور صادر می شود.

طراحی فرش های دستباف بر اساس سلایق کشورهای هدف

وی با اشاره به اینکه معمولاً گران ترین فرش های کرمان به کشورهای عربی صادر می شود، افزود: پروژه هایی از طریق شرکت ملی فرش ایران در حال انجام است که تولیدات بر اساس طرح ها و سلایق کشورهای هدف انجام شود. باید توجه داشت که همه فرش های تولیدی دارای کیفیت صادراتی نیستند؛ برای برای رونق صادرات ابتدا باید فرش ها کیفیت صادراتی پیدا کنند.

اسلامی با بیان اینکه در حال حاضر برخی برای استفاده از بیمه قالیبافان یک دار قالی در خانه هایشان برپا کرده اند اما فاقد مهارت کافی برای بافت فرش هستند و تولیدات آنها معمولاً در داخل کشور مصرف می شود، افزود: تاجران فرش خود به خود این تولیدات فاقد کیفیت را از گردونه صادرات خارج می کند.

دست دلالان از صنعت فرش کوتاه می شود

وی در مورد اینکه سود اصلی فروش فرش به جیب دلالان سرازیر می شود، گفت: اواخر سال 97 مقرر شد فروشگاهی در کرمان دایر کرده و فرش های تولیدی را به صورت ضمانتی خریداری شود. در واقع با پول و بودجه بافنده ها و تسهیلات دولتی فرش های تولیدی خریداری و در اختیار بخش صادرات قرار داده می شود ضمن اینکه از این طریق دلالان از این چرخه حذف می شوند.

اسلامی تاکید کرد: بافندگان فرش تا زمان تحقق این مساله می توانند با مراجعه به اداره فرش در رابطه با صادرات و خرید فرش از کارشناسان مشاوره بگیرند؛ همچنین اتحادیه ها و تشکل های فرش بهتر از افراد عادی می توانند فرش ها را خریداری کرده و در اختیار بخش صادرات قرار دهند.

سهمیه جدید بیمه به قالیبافان کرمانی اختصاص می یابد

وی همچنین در مورد ورود افراد فاقد مهارت کافی به حوزه تولید فرش گفت: یکی از برنامه های ما در سال 98 این است که بافندگان فرش را تحت پوشش یک تشکل قوی شامل همه عوامل مؤثر در فرش دستباف قرار دهیم و بر این اساس نظارت بر تولید فرش بالا می رود و با افزایش کیفیت فرش ها وارد بخش صادرات می شوند.

اسلامی در زمینه بیمه قالیبافان هم اعلام کرد: بیمه تأمین اجتماعی پوشش بیمه ای خوبی است و متقاضیان زیادی در این زمینه داریم ضمن اینکه با پی گیری های اجرا شده در سال 98 سهمیه بسیار خوبی برای برقراری بیمه های جدید داده می شود.

وی با اشاره به نظارت بر روی فعالیت بافندگان فرش و ارائه تذکرات لازم به آنها افزود: این نظارت ها با هدف افزایش کیفیت فرش تشدید می شود.

اسلامی همچنین گفت: امکان دسترسی بافندگان به مواد اولیه خوب وجود دارد و افراد برای این منظور می توانند از طریق تشکل های صنفی راهنمایی های لازم را بگیرند.

وی ضمن تأیید کپی برداری از فرش دستباف کرمانی در چین، پاکستان و هند، گفت: در این کشورها با دلیل حضور کارگران ارزان این اقدام صورت می گیرد اما افراد آشنا به صنعت فرش به راحتی می توانند فرش اصل و کپی را تشخیص دهند.

از جهت درست فرش منحرف شدیم

چندی پیش هم رئیس سابق اتاق ایران در اظهارنظری از شرایط نامساعد فرش کرمان سخن به میان آورد و گفت: امروز فرش شرایط خوبی ندارد.

وی ادامه داد: در مورد حال بدی که در صنعت فرش ایجاد شده دو مسئله دخیل هستند؛ یک طرف حاکمیت و دولت است در هر زمینه ای که دولت ورود می کند مسائلی ایجاد می شود که در مورد صنعت فرش هم صادق است.

رئیس سابق اتاق کرمان گفت: مسئله دوم خود فرش بافتن است که از 50 سال گذشته تا به حال از جهت درست فرش منحرف شدیم و باید برگردیم به رنگ و پشم اصیل و بافت اصیل و آنچه که بافته می شود به عنوان شخصیت فرش کرمان در جهان دوباره مطرح شود.