دشت لوت، کویری در قلب ایران - لیسو

خبرنگاران | سرویس گردشگری - بخش وسیعی از ایران عزیز را دشت های کویری و بیابانی تشکیل داده اند. یکی از بزرگترین دشت های بیابانی ایران، با ابعاد حدود 900 کیلو در 300 کیلومتر در جنوب شرقی کشور واقع شده است. این دشت خارق العاده، دست لوت نام دارد و تا امروز توانسته گردشگران بسیاری را به قلب بیابان جذب کند. جالب است بدانید که در این دشت خشک، علائمی از سکونت انسان ها در دوران پیشین به چشم می خورد. تا به امروز اشیای قدیمی با ارزشی زیادی در این دشت وسیع کشف شده است. تحقیقات صورت گرفته بر روی اشیا کشف شده نشان می دهد که چند سال قبل از میلاد مسیح، دشت لوت محل سکونت عده زیادی از اقوام مختلف انسان بوده است. بعضی از محققان اعتقاد دارند که دشت لوت در گذشته پر آب و شامل دریاچه بزرگی بوده است. اما بر اثر زلزله های اتفاق افتاده در این مکان، دشت کاملا خشک و به دنبال تغییرات آب و هوایی خالی از سکنه شده است.

هر چند که دشت لوت کاملا خشک و غیر قابل زیست به نظر می رسد، اما شواهد حاکی از آن است که در این منطقه گونه های جانوری و پوشش گیاهی محدودی مانند درخچه های گز در مناطق دور از هسته دشت مشاهده می گردد. وجود این پوشش های گیاهی نشان از وجود زندگی در دشت لوت دارد. دشت لوت به دلیل داشتن چند کویر بزرگ و زیبا، مقصد بسیاری از علاقه مندان به مشاهده آسمان و خبرنگاران ها در شب محسوب می گردد. تپه های بزرگ ماسه ای، مخروط های بی نظیر آتشفشانی و آثار باستانی چند هزارساله، دشت لوت را به یکی از دیدنی ترین جاذبه های کشور ایران تبدیل نموده است.

دشت لوت حامل درفش شهداد؛ کهن ترین پرچم تاریخ دنیا

خوشبختانه، در سال 96 دشت لوت به ثبت دنیای رسید. این کار یکی از اقدامات قابل تقدیر مسئولین به شمار می رود. با توجه ویژه آن ها به این منطقه، دشت لوت اولین اثر طبیعی ایرانی ثبت شده در یونسکو است. به همین دلیل تمبر های یاد بود این دشت فوق العاده زیبا نیز به چاپ رسید، این تمبر ها همه شامل تصاویر خیره نماینده از بیابان، تپه های و پوشش گیاهی موجود در منطقه است. حاشیه کویر لوت بیش از پنج هزار سال قدمت دارد و حدود سه هزار اثر تاریخی در این منطقه کشف شده است. درفش پنج هزار ساله شهداد تاریخی ترین اکتشاف از دشت لوت بوده است. درفش شهداد کامل ترین و قدیمی ترین پرچم تاریخ است. فلزی مربعی شکل با اضلاع 23 سانتی متری که بر بالای میله آن یک عقاب وجود دارد.

بیشتر بخوانیم: جاذبه های گردشگری شهداد؛ گرمترین نقطه کره زمین

دشت لوت؛ بیابان یا کویر؟

دشت های کویری بر اثر تبخیر و رسوب گذاری ایجاد شده اند، این پدیده در دوران سوم زمین شناسی اتفاق افتاده است؛ چراکه حاصل آن پیدایش زمین های ماسه ای و نمکزار هاست. کویر با پیدایش نمک زار همراه است، اما بیابان به منطقه ای کم باران با پوشش گیاهی بسیار کم گفته می گردد. دشت لوت از وجود همزمان کویر و بیابان بهره مند است. اما از آنجایی که بیشتر وسعت این دشت را کویر و نمک زار تشکیل داده است، دشت لوت در یونسکو کویر لوت ثبت شده است. در این دشت چندین کویر وجود دارد، که باعث شده تا مردم نیز این دشت را با نام کویر لوت بشناسند. این کویرها خالی از هر گونه پوشش گیاهی است.

دشت لوت یکی از گرم ترین نقاط دنیا

دشت لوت تنها برای ایرانیان اهمیت ندارد، بلکه یک کویر بین المللی محسوب می گردد. عمده شهرت دشت لوت به دلیل دمای بالای 70 درجه هسته آن است که در سال های 2004 تا 2009 توسط ناسا به ثبت رسیده است. این دما بسیار بالاتر از دمای ثبت شده در حبشه، یا دره مرگ کالیرفنیا است. به عبارت دیگر، یکی از گرم ترین نقاط کره زمین در ایران واقع شده است. بسیاری از محققان علت این گرما را وجود ناهمواری هایی مانند هرم های ماسه ای و مخروط های آتشفشانی آن می دانند که مانع از عبور جریان هوا در دشت می گردد. البته وجود آهن در خاک منطقه که منجر به تیره شدن خاک و جذب بیشتر گرما خورشید می گردد نیز یکی از دلایل مهم گرمای بالا در این منطقه است.

از طرف دیگر، چیزی که باعث شده دشت لوت مورد توجه محققان زیادی قرار بگیرید، وجود گونه های مختلف جانوری در منطقه است. هر موجود زنده برای ادامه حیات خود احتیاج به غذا دارد. سوال بزرگ این است که در دشت لوت با پوشش گیاهی کم و گرمای شدید، این جانوران چگونه زندگی می نمایند؟! بعضی از کارشناسان دلیل بقای جانواران را مرگ پرندگان مهاجر می دانند. این پرندگان راه را گم نموده می نمایند و به اشتباه وارد دشت شده، و با پرواز در گرمای شدید به مرور تلف می شوند. این موضوع با پیدا شدن لاشه های پرندگان نیز تایید شده است. اما هر موجود زنده ای علاوه بر غذا به آب احتیاج دارد پس آب مورد احتیاج جانوران چگونه تامین می گردد. بعضی محققان معتقدند که در منطقه آب های زیرزمینی وجود دارد و جانوران از این منابع پنهان استفاده می نمایند. البته این آب ها احتمال شور هستند.

پدیده های جالب و ناب دشت لوت

• مرتفع ترین هرم های ماسه ای دنیا در دشت لوت قرار گرفته است، طوری که ارتفاع بعضی از آن ها حتی به 480 متر می رسد.

• وجود 40 مخروط آتشفشانی در دشت لوت پدیده ای بی نظیر است.

• دشت لوت دارای هامادا (دشت های پوشیده از خاک و شن که بدون گیاه) است.

• بزرگ ترین شهر کلوخی دنیا در منطقه کلوت ها یکی از دیدنی ترین جاذبه های لوت است.

نکات مهم حین سفر به دشت لوت

اگر شما نیز شیفته یک سفر ماجراجویانه به این منطقه شده اید و خیال سفر به دشت لوت را دارید باید به بعضی نکات توجه ویژه ای داشته باشید. برای سفر به منطقه باید از وسایل نقلیه مناسب کویرگردی بهره ببرید. همچنین باید از افراد راهنمای معتبر یاری بگیرید. بنا به گزارش اداره کل امنیت و نیروانتظامی استان کرمان، دشت لوت مدت ها محل عبور قاچاقچیان بوده است، بنابراین بخش هایی از آن مین گذاری شده است. همچنین به دلیل شرایط سخت منطقه، ورود به بخش هایی از دشت لوت ممنوع اعلام شده است. در مجموع، دشت لوت به سه بخش سبز، نارنجی و قرمز تقسیم بندی شده است. ورود افراد به منطقه قرمز ممنوع است. توجه داشته باشید در صورت عدم درخواست یاری از یک راهنمای حرفه ای، ممکن است با آسیب های جدی، طوفان های کویری، گم شدن در منطقه و هلاکت بر اثر گرما و خورده شدن توسط حیوانات منطقه روبرو شوید. همچنین همراه داشتن وسایل ضروری مانند چادر، طناب، قطب نما نقشه و تجهیزات حرفه ای الزامی است.

چگونه به دشت لوت سفر کنیم؟ بهترین مناطق کجا هستند؟

دشت لوت، در واقع بین سه استان خراسان جنوبی، کرمان و سیستان بلوچستان قرار گرفته است. اما زیباترین مناطق و امن ترین آن ها زیر نظر حوزه استحفاظی استان کرمان است. بنابراین برای رفتن به این مکان زیبا ابتدا باید به استان کرمان و شهر شهداد سفر کنید. خوشبختانه در این منطقه کمپ های مناسب و امکانات رفاهی مانند رستوران، سرویس بهداشتی و پارکینگ برای گردشگران فراهم شده است. همچنین امکان اجاره کردن ماشین های آفرود و موتورهای کویر نوردی وجود دارد. با وجود همه این امکانات، ورود افراد به کویر با ایمنی کامل انجام می گردد و گردشگران یک سفر عالی و بی نظیر را در منطقه تجربه می نمایند. در صورت ایجاد هر گونه مشکل، گروه های امداد و نجات واقع در منطقه به سرعت به یاری افراد خواهند آمد.