عوارض شناور آزادراهی در چه روز و ساعتی بیشتر می گردد؟ - لیسو

عوارض شناور آزادراهی طرحی است که پس از پیمایشی شدن آن از سوی محمد اسلامی -وزیر راه و شهرسازی- و خیراله خادمی -مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور- مطرح شد. البته یکی از مسائلی که در این زمینه مطرح شد، اجرایی شدن این طرح در قطعه یک آزادراه تهران-شمال به صورت آزمایشی است.

بر اساس اطلاعات بدست آمده خبرنگار خبرنگاران، عوارض آزادراهی به صورت روزانه و ساعتی شناور می گردد. یعنی در چند حالت مختلف عوارض آزادراهی به بیشترین و کمترین میزان خود می رسد، تا از این طریق ترافیک هم در جهتهای مختلف آزادراهی کنترل گردد. این طرح به صورت پایلوت در قطعه یک آزادراه تهران-شمال اجرایی می گردد و پس از ارزیابی و آسیب شناسی در آزادراه های دیگر نیز عملیاتی خواهد شد.

رفتار ترافیکی بر اساس ارزیابی های اجرا شده کاملا سینوسی بوده و در بعضی روزها و ساعات شلوغ تر و در بعضی ایام و ساعات دیگر خلوت تر است؛ بنابراین ایده آل ترین حالت این است که به گونه ای این رفتار تنظیم گردد که از این شکل سینوسی به تابعی یکسان تغییر کند. یعنی اینگونه نباشد که یک آزادراه در یک زمان شلوع در زمان دیگر خلوت باشد. به همین دلیل شناور شدن عوارض آزادراهی در دستور کار نهاده شد و بر این اساس میزان عوارضی که مردم برای استفاده از یک آزادراه پرداخت می نمایند، در پیک های ترافیک و زمان های خلوت متفاوت است.

این تفاوت در پرداخت عوارض آزادراهی اینگونه محاسبه می گردد که روزها و ساعات تردد در این جهتها در قالب جدولی به صورت مجزا بر اساس میزان ترافیک تفکیک می شوند. به عنوان مثال در روزها و ساعات خلوت، متوسط و شلوغ عوارض آزادراهی نیز به همین نسبت تغییر می نماید، یعنی اگر یک خودرو در روز شلوغ و ساعت شلوغ از آزادراه عبور کند، بیشترین عوارض و اگر در روز و ساعت خلوت یعنی ایام وسط هفته همچون دوشنبه و سه شنبه در ساعت 23 تا 6 صبح تردد کند، کمترین عوارض را پرداخت خواهد نمود.

این عوارض براساس ضریبی از یک تا پنج مشخص شده و بر همین اساس پنج روش و سطح قیمت گذاری مشخص می گردد که بر مبنای آن مردم عوارض متغاوتی پرداخت می نمایند.

حالا اگر با اعلام این جدول رفتار ترافیکی تغییر کند، جدول و تابع آن نیز تغییر خواهد نمود تا اندازه ای که به حالت تعادل برسد. البته در وهله نخست تا مدتی چند ماهه این جدول شناور عوارض تغییر نخواهد نمود و پس از آن از مسافران خواسته می گردد تا برنامه های سفرشان را بر اساس آن تنظیم نمایند.

البته یکی دیگر از کاربردهای شناور شدن عوارض آزادراهی این است که در صورت بالا رفتن ترافیک در یک جهت و در روز و ساعتی مشخص، عوارض به بالاترین حد خود رسیده تا تردد به حداقل ممکن برسد.