طرز تهیه کاک(نان یوخه) خانگی؛ شیرینی سنتی کرمانشاه
به گزارش لیسو، نان یوخه شیراز یا نان کاک کرمانشاه، از جمله شیرینی های سنتی و محلی شهر شیراز و کرمانشاه است و جزو سوغاتی های این دوشهر به شمار می رود. همانطور که از نامش پیداست مربوط به شهرهای کرمانشاه و شیراز است اما در شهرهای دیگر هم یافت می شود. در کرمانشاه به نان یا شیرینی کاک معروف است و در شیراز به آن یوخه می گویند. یکی از سوغاتی های معروف این شهرهاست که حتما اگر به کرمانشاه یا شیراز سفر کرده باشید این شیرینی را برای سوغاتی یا مصرف شخصی خریداری کردید. شیرینی ای خوشمزه و سنتی که طرفداران خاص خودش را دارد. این شیرینی از یک قسمت خمیر لایه لایه شده تهیه میشه که با ترکیب پودر بادام و پودر قند و هل پر میشه! و عطر و طعم فوق العاده ای دارد. شیرینی کاک همانطور که یه شیرینی سنتی ست روش ستنی و خاصی هم برای پختش نیاز است! علاوه بر آن در تهیه اش از روغن حیوانی کرمانشاهی استفاده میشه و در عطر و طعم نهایی شیرینی بسیار تاثیرگذاره! برای تهیه خمیر به روش سنتی نیاز به ساج هست چون در روش سنتی این شیرینی روی ساج پخت میشه و نیازی به فر نداره. ساج یه نوع تابه یا سینی گرد و گود است که مخصوص پخت روی گاز است. البته شما در منزل اگر ساج ندارید میتونید از پشت سینی یا تابه نسوز و مقاوم به حرارت اینکار رو انجام بدید چون باید سینی رو روی شعله مستقیم گاز قرار بدید. اگر امکان استفاده از این روش هم براتون مقدور نبود در نهایت میتونید این شیرینی رو در فر تهیه کنید.
با ما همراه باشید با روش تهیه این شیرینی سنتی ایرانی در خبرنگاران بلاگ!
آرد | 250 گرم |
روغن حیوانی یا روغن جامد | 60 گرم |
آب ولرم | 50 میلی لیتر |
مایه خمیر فوری | یک قاشق چای خوری |
نمک | نصف قاشق چایخوری |
تخم مرغ | یک عدد میانه |
شکر | یک قاشق غذاخوری |
پودر پسته | برای تزئین شیرینی |
1- برای تهیه این شیرینی در مرحله اول باید مایه خمیر رو عمل بیارید.
برای اینکار ابتدا یک قاشق سوپ خوری پودر قند رو به پنجاه میلی لیتر آب ولرم اضافه کنید. بعد خمیر مایه فوری را به آب و شکر اضافه کنید.
2- و به طور کامل با همدیگر مخلوط کنید و سپس درب ظرف را بپوشانید و بگذارید حدود ده دقیقه مایه خمیر استراحت کند تا به خوبی عمل بیاد و پف کند.
3- حالا روغن جامد یا روغن حیوانی رو روی حرارت گذاشته و ذوب کنید. سپس روغن ذوب شده را در ظرف دیگری بریزید.
4- و چند دقیقه صبر کنید تا روغن کمی سرد شود.
سپس تخم مرغ را به روغن اضافه کنید. نمک را نیز به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید.
5- حالا مایه خمیر آماده شده و حجیم شده را کم کم به مخلوط روغن و تخم مرغ اضافه کنید و در همان حین مخلوط را هم بزنید. سپس آرد را به مخلوط اضافه کنید.
6- و آن قدر هم بزنید تا خمیری یک دست شکل بگیرد.
در این مرحله خمیر نباید به دست بچسبد.
اگر خمیر شل یا چسبناک بود می توانید اندازه خیلی کمی آرد به آن اضافه کنید و ورز دهید اما این اندازه نباید زیاد باشه چون باعث خشک شدن خمیر می شود.
خمیر بدست آمده باید کاملا لطیف باشه!
7- حالا باید خمیر را برای حدود ده تا پانزده دقیقه کاملا ورز دهید. خمیر رو مرتب به یک سمت مطابق تصویر بکشید و دوباره جمع کنید و ورز دهید.
سپس داخل کاسه ای رو با روغن پوشش بدید و خمیر ورز داده شده رو به کاسه منتقل کنید.
روی کاسه را بپوشانید و بگذارید خمیر حدود دو ساعت استراحت کند تا عمل بیاید.
بعد از مدت زمان ذکر شده باید خمیر حجیم شود! در این فاصله می تونید مواد داخلی خمیر رو آماده کنید.
برای مواد میانی خمیر نیاز دارید به مواد زیر:
پودر قند | 3/4 پیمانه |
پودر هل | یک قاشق چای خوری |
پودر بادام | حدودا نصف پیمانه |
داخل ظرف مناسبی پودر بادام رو بریزید. سپس پودر قند رو به پودر بادام اضافه کنید. و در پایان پودر هل رو به مواد بالا اضافه کنید. مواد رو با قاشق یا همزن دستی مخلوط کنید.
مواد داخل شیرینی های کاک آماده ست کنار بگذارید و خمیر رو آماده کنید.
8- بعد از دو ساعت مشاهده میکنید خمیر کاملا پف کرده و حجم آن دو برابر شده. با دست پف خمیر رو بگیرید.
9- حالا سطح میز کار رو آرد پاشی کنید و خمیر رو روی میز منتقل کنید خمیر رو کمی ورز بدید و چانه کنید(به شکل توپ دربیارید) و بعد خمیر رو به چهار، شش یا هشت قسمت تقسیم کنید.
هر قسمت رو به چانه های کوچکتر شکل بدید یعنی به صورت توپ های کوچک یا نارنگی در بیارید (در این قسمت سایز چانه های خمیر به ساج یا وسیله ای بستگی داره که خمیر رو طبخ می کنید. چون خمیر باید کاملا نازک پهن شود. من روی سینی فر خمیرها رو پختم به همین علت چانه های خمیر رو کوچکتر کردم تا سایز سینی باشد).
10- هر چانه کوچک رو روی سطح آرد پاشی شده قرار بدید و با وردنه ای ظریف و باریک تر، شروع کنید به باز کردن و پهن کردن خمیر!
11- و مرتب تا حد امکان خمیر رو کاملا نازک کنید.
در مرحله وردنه کشی دقت کنید که خمیر به سطح نچسبد و مرتب آرد پاشی کنید. روی خمیر رو هم اندازه خیلی کمی آرد بزنید تا خمیر موقع وردنه کشی به وردنه نچسبد. همانطور که اشاره شد خمیر رو باید کاملا نازک باز کنید در تصویر مشاهده میکنید که خمیر به قدری نازک شده که دست از زیر خمیر معین میشود!
12- حالا ساج یا سینی مناسبی رو روی گاز قرار بدید تا داغ شود. ورقه های نازک خمیر را برای حمل راحت خمیر، دور وردنه مطابق تصویر رول کنید و بعد یکی یکی روی ساج یا سینی داغ شده انداخته.
13- و بعد از اینکه زیر خمیر پخت، برگردانده و سمت دیگر خمیر را بپزید.
پس از پختن و قبل از اینکه خمیر پخته شده سرد شود آن را روی میز کار پهن کنید و روی آن مخلوط پودر هل، بادام و پودر قند بریزید.
14- اینکار رو میتونید از لبه خمیر انجام دهید و پودر رو لبه خمیر بریزید و بعد لایه های خمیر رو با سایز تقریبا دو یا سه سانتی متری روی هم قراردهید.
یعنی هر خمیر رو با قطر دو یا سه سانتی روی هم قرار بدید و لایه لایه کنید سپس روی میز کار با استفاده از وردنه مناسب لایه های خمیر را با فشار صاف کنید تا محتویات داخل خمیر کاملا منسجم شود.
در این مرحله شیرینی کاک ما آماده است و فقط باید به شکل اریب در اندازه های مناسب که حدود سه سانتی متری برش دهید و روی آن را با پودر قند یا پسته پوشانده و تزئین کنید.
این شیرینی ها فوق العاده خوشمزه و خوش طعم هستند و مطمئنا اگر با این شیرینی خاطره دارید خاطره های شیرینی رو براتون زنده میکنه و لحظات شادی رو میتونید کنار عزیزانتون رقم بزنید.
فرایند پخت این شیرینی حدودا سه ساعت زمان میبره! شاید تهیه این شیرینی در منزل سخت بنظر برسد اما اگر کمی حوصله به خرج دهید خیلی ساده و راحت تهیه می شود.
نکات لازم در تهیه کاک:
- فقط باید دقت کنید که زمان تهیه خمیر از آرد زیاد استفاده نکنید چون خمیر سفت خواهد شد و بعد از پخت خشک میشوند و نمیتونید به راحتی خمیر رو شکل بدید و خمیر می شکند.
- نکته دیگر اینکه زمان زیادی برای پخت شیرینی نیاز نیست همینکه خمیر پخته شود باید برگردانید و سمت دیگر را نیز بپزید. حرارت دادن زیاد هم ممکنه باعث خشک شدن خمیر شود.
- دقت کنید در صورتی که میخواهید شیرینی کاک رو نگهداری کنید حتما آن ها را در ظرف در بسته مناسبی ریخته و در جای خنک و دور از نور نگهداری کنید.
- این شیرینی رو بهتر است با روغن کرمانشاهی یا روغن حیوانی تهیه کنید.
- این شیرینی رو با خمیر یوفکا هم میتونید تهیه کنید اما خب قاعدتاً کیفیت یک شیرینی کاک سنتی و اصیل رو نخواهد داشت.
طرز تهیه کاک در فر:
برای تهیه شیرینی کاک در فر کافی ست به این روش عمل کنید:
خمیر رو بعد از اینکه کامل وردنه کشی کردید و نازک شد، روی سینی فر پهن کنید، خمیر رو از لبه ها تا بزنید و بعد همانند روش سنتی، مخلوط پودر بادام رو روی خمیر بکشید و بعد مجدد لایه های خمیر رو مطابق روش قبل روی هم قرار دهید. میتونید دراین مرحله خمیر رو برش بدید و یا اینکه بعد از پخت برش بزنید.
بعد سینی رو داخل فر گرم شده قرار دهید و اجازه بدید خمیر بپزد. این مدت زمان ممکنه بین ده تا بیست دقیقه طول بکشد. تا زمانی که خمیر بپزد. میتونید گریل رو هم روشن کنید تا کمی روی نان ها هم طلایی شود. بعد از فر خارج کنید و با پودر پسته و پودر قند تزیین کنید.
با روش پختی که براتون به اشتراک گذاشتیم میتونید شیرینی های کاک فوق العاده خوشمزه ای رو تهیه کنید. حتی خودتونم باورتون نمیشه که این شیرینی کار دست خودتونه!
امیدواریم از دستور پخت این شیرینی سنتی اصیل بهره برده باشید و در منزل بتونید شیرینی های کاک خیلی خوشمزه رو تهیه کنید.
منبع: اُکالا