غذاهای محلی کردستان از خورشت ریواس تا برونشین - لیسو

کردستان یکی از استان های غربی کشورمان است که قابلیت های فرهنگی خاص خودش را داراد. قرار گرفتن در اقلیم کوهستانی علاوه بر ایجاد چشم اندازهای طبیعی نوع آشپزی و طبخ غذا را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

خورشت ریواس

هواداران طعم ترش، خورشت ریواس کردستان را برای یکبار هم که شده امتحان کنید. بر اساس کوهستانی بودن کردستان و وجود گیاه ریواس این خورشت یکی از غذاهای معمول نمودها محسوب می گردد. برای تهیه این خورشت به ریواس، گوشت گوسفندی، پیاز، میزان کمی نعناع و جعفری و نمک و فلفل احتیاج دارید. خوردن ریواس به دلیل وجود ویتامین A برای تقویت بینایی چشم مفید است. از این گیاه برای برطرف بی خوابی، سستی و بی حالی بدن نیز استفاده می گردد. یادتان باشد که در طبخ این غذا یا استفاده از ریواس به طور خام حتماً پوست آن را بگیرید.

شلکینه

شکلینه، غذای محلی استان کردستان است که مخصوص مهمانی های دسته جمعی و اغلب در فصل بهار تهیه خواهد شد. طبخ این غذا معمولاً بر روی وسیله ای به نام ساج(ساج وسیله نان پزی است، شبیه به تابه ای وارونه که روی گاز قرار می دهند) انجام می گردد. مواد اولیه لازم برای تهیه این غذای خوشمزه آرد، شیر، تخم مرغ، بیکینگ پودر و نمک است. از ترکیب این مواد، مایه ای شبیه خمیر نانوایی حاصل خواهد شد که به 2-1 ساعت زمان احتیاج دارد تا به اصطلاح ور آید. شلکینه را بر طبق سنت مرسوم با کره حیوانی چرب نموده و می خورند. برطبق ذائقه هنگام خوردن می توان به آن شکر اضافه کرد که این امر سلیقه ای است.

قایرمه

یکی دیگر از غذاهای محلی استان کردستان قایرمه است. قایرمه را با کنگر تهیه می نمایند اما از آنجایی که کنگر گیاهی فصلی است و معمولاً پس از فروردین ماه کمتر می توان آن را تهیه کرد، کرفس را در فصول دیگر جایگزین آن می نمایند. کنگر ضدعفونی نماینده، اشتهاآور، و هضم نماینده غذاست و ضمناً، مصرف آن باعث تقویت دستگاه گوارش خواهد شد. برای تهیه قایرمه علاوه بر کنگر یا کرفس به آرد، زیره، تخم مرغ، آب یا شیر، زعفران دم نموده، بیکینگ پودر،کره، نمک، فلفل سیاه و روغن سرخ کردنی احتیاج است. این غذا را معمولاً با کته و ماست چکیده سرو می نمایند.

آش عدس بلغور

معمولاً هواداران آش آنقدر از خوردن آن لذت می برند که از آن به عنوان پیش غذا یاد نمی نمایند. آش در برنامه غذایی این دسته از افراد، نقش غذای اصلی را ایفا می نماید و حال در صورتی که این قول اصلی کالری مورد احتیاج فرد را تأمین کند حتماً در برنامه رژیم غذایی جایگاه ویژه ای پیدا می نماید. آش عدس بلغو، یکی از آش های پرطرفدار استان کردستان و مردم سنندج است. در تهیه این آش از عدس، بلغور گندم، سیب زمینی و ادویه استفاده می نمایند. بر روی آش آماده نعنا داغ می ریزند و با لیموترش تازه سرو می نمایند.

خورشت تره کردی

به برکت وسعت و تنوع اقلیم در گوشه و کنار ایران گیاهان خوراکی گوناگونی می روید که زمانی که در کنار هنر و خلاقیت آشپزان ایرانی قرار می گیرد حاصل آن تنوع در خورشت های بی نظیر ایرانی است. خورشت تره کردی یکی از انواع این خورشت هاست. برای بیشتر کسانی که این سبزی را می شناسند و اغلب آن را در آش و سبزی خوردن شنیده اند این ترکیب ناملموس خواهد بود. این خورشت بسیار لذیذ در هیچ کدام از رستوران های ایرانی سرو نخواهد شد. پس به مهمانی نمودها بروید یا اینکه خودتان دست بکار شوید. گوشت چرخ نموده، تره خورد شده، پیاز، رب گوجه فرنگی، زرشک، روغن مایع و ادویه (زردچوبه، نمک، فلفل سیاه، و پودر لیمو) مواد تشکیل دهنده خورشت تره کردی است. بهتر است دستور پخت این خورشت را به دقت بخوانید و تمام فوت وفن آن را یاد بگیرید تا بتوانید از طعم اصلی آن لذت ببرید.

آش دانه کولانه

آش دانه کولانه، یکی از آش ها مناسبتی استان کردستان است که هنگام نخستین رویش دندان بچه ها پخت و بین افراد فامیل پخش خواهد شد. از آنجایی که فصل سرما، برترین زمان برای خوردن آش است، گاهی هم بنا به ذائقه، این آش در خانه های مردم کردستان طبخ خواهد شد. برای تهیه این آش به گندم، عدس، لوبیا، نخود، مرزه خشک، پیاز، قلم گوسفندی و ادویه(فلفل قرمز، نمک و زردچوبه) احتیاج است. به جای قلم گوسفندی می توانید زمانی که غذا پخته شد از کوفته قلقلی های کوچک (گوشت چرخ نموده گرد شده) در آش بهره ببرید.

آش پرپوله

این آش مخصوص فصل های سرد است. عدس، پیاز، رشته آش، مرزه، نمک و فلفل قرمز مواد تشکیل دهنده این آش لذیذ کردی است. بخاطر داشته باشید که در مرحله آخر پخت آن، رشته را اضافه کنید تا نرم نگردد.

که لانه

این غذا که در فصل بهار بر سر سفره مردمان کرد قرار می گیرد، اغلب به طور خانگی طبخ خواهد شد. که لانه را در مهمانی ها و با یاری وسیله ای به نام ساج مهیا می نمایند. برای تهیه این غذای خوشمزه به پیچک یا پیازچه، آرد، نمک، روغن حیوانی یا کره و آب احتیاج است. در صورتی که چه که طبخ این غذا بر روی ساج موجب می گردد طعم اصلی خود را حفظ کند، اما برای تهیه که لانه از فر هم می توانید بهره ببرید. مردمان محلی معمولاً این غذا را با دوغ سرو می نمایند.

برونشین

برونشین که از ترکیب لپه، روغن، پیاز، بلغور و ادویه(فلفل - نمک- زرد چوبه) تهیه خواهد شد، یکی دیگر از غذای محبوب نمودها محسوب می گردد. برونشین را با طعم ترش هم تهیه می نمایند که در این صورت به ترکیب اصلی سرکه و زردآلو اضافه خواهد شد.

آش سه نگه سیر

آش مخصوص سه نگه سیر در کردستان بسیار طبخ خواهد شد. گوشت مرغ یا بوقلمون، برنج، عدس، کشک پاستوریزه، زردچوبه، فلفل سیاه و قرمز، پیازداغ و نعناع داغ از مواد تشکیل دهنده این آش معروف و البته خوشمزه است. می توانید در این آش پس از پختن گوشت، استخوان ها را جدا و گوشت را تکه تکه نموده و در آش بریزید.